Kâr emeli gütmeyen araştırmacı gazetecilik platformu Lighthouse Reports’un Der Spiegel, Le Monde ve Politico’nun da ortalarında olduğu medya kuruluşlarıyla birlikte yaptığı kapsamlı araştırma sonucu yayımlanan habere nazaran, birtakım göçmenler, Türk yetkilileri Avrupa Birliği (AB) tarafından finanse edilen geri gönderme merkezlerinde kendilerine makûs muamelede bulunmakla ve Afganistan ile Suriye’ye zorla geri göndermekle itham etti.
İddialarda, AB’nin Türkiye’ye aktarılan fonları denetlemekle sorumlu yürütme organı Avrupa Komitesi’nin da ismi geçiyor. Komite’nin fonların on binlerce sığınmacıyı hudut dışı eden bir sistemi desteklemek için kullanıldığına ait sivil toplum kümelerinden, diplomatlardan ve “hatta kendi personelinden” gelen ihtarları “defalarca göz arkası ettiği” belirtildi.
İsmi açıklanmayan bir AB diplomatına dayandırılan argümana göre, Türkiye İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya tarafından sayıları 32 olarak açıklanan geri gönderme merkezlerinin 30’u AB’nin finansal dayanaklarıyla inşa edildi. Habere nazaran, ilgili dokümanlar, AB fonlarının bebek kıyafetlerinden dikenli tellere kadar her şey için harcandığını ve merkezler için harcanan toplam fonun yaklaşık 213 milyon euroya ulaştığını gösteriyor.
Kapsamlı araştırmada, bilhassa ülkelerine geri dönmeleri halinde risk altında olacak olan Afgan ve Suriyeli göçmenlere istekli geri gönderme formlarının zorla imzalatıldığı tezine da yer verildi.
AB: Hakların korunması Türkiye’nin sorumluluğunda
İddialara ait olarak Brüksel’de gazetecilere açıklama yapan Avrupa Kurulu Sözcüsü Ana Pisonero ise “Yasal hakların uygulanmasının ve korunmasının Türkiye’nin sorumluluğunda” olduğunu vurgulayarak, “Türk yetkililerinin makûs muamele argümanlarını titizlikle araştırması gerekmektedir; bunu yapmaları için kendilerine davette bulunuyoruz” formunda konuştu.
Pisonero, yaptığı açıklamada, AB tarafından finanse edilen rastgele bir programda insan hakları yahut öbür temel pahaların ihlaline ait bir delilin ellerine geçmesi halinde ise durumu değerlendireceklerini kaydetti. AB’nin Türkiye’ye 2012’den bu yana göç konusunda takviye emeliyle 10 milyar euro aktardığını belirten Pisonero, bu yıl için de bir milyar euroluk ek takviye teminatı verildiğini söyledi.
AB’nin göç konusuna yaklaşımı sık sık insan hakları savunucularının tenkitlerine neden oluyor. AB’nin 2016 yılında Ankara ile vardığı mülteci mutabakatı çerçevesinde göçmenler için Türkiye’ye aktardığı fonlar, Birlik tarihindeki en büyük insani yardım teşebbüsü olsa da AB’ye göçü minimum seviyede tutma ve göçmenlerin Türkiye’de kalmalarını sağmaya yönelik gayesi nedeniyle eleştiriliyor.
Göç konusu AB’nin bir numaralı gündemi
Göç konusunun gelecek Perşembe günü başlayacak iki günlük AB doruğunun ana hususlarından biri olması bekleniyor. AB İçişleri Bakanları Perşembe günü bu mevzuyu ele alarak, AB hudutları dışında geri gönderme merkezleri kurulması üzere tartışmalı planlar da dahil olmak üzere mümkün tahlil tekniklerini müzakere etti.
Birlik üyelerinden İtalya ise bu tartışmalı öneriyi hayata geçirmek üzere. Roma, bu yılın başlarında AB üyesi olmayan Arnavutluk ile göçmenleri burada tutma ve süreçlerini burada devam ettirmeye yönelik bir muahede yaparak bu manada AB içinde bir prensip imza attı.
İtalya’nın Tiran Büyükelçisi, Cuma günü yaptığı açıklamada ise İtalyan sularında kurtarılan göçmenlerin barınması için Arnavutluk’ta kurulan tartışmalı kampların faaliyete geçmeye hazır olduğunu söyledi.
DW,AFP/SÖ,JD
DW Türkçe’ye sansürsüz nasıl erişebilirim?
Türkiye’de besin güvenliği riski neden arttı?
Veri politikasındaki amaçlarla sınırlı ve mevzuata uygun şekilde çerez konumlandırmaktayız. Detaylar için veri politikamızı inceleyebilirsiniz.